काठमाडौं । आवेदन आएको ६ महीनापछि नेपाल धितोपत्र बोर्डले कमोडिटी एक्सचेन्ज कम्पनी छनोट प्रक्रिया अगाडि बढाउन थालेको छ ।
बोर्डको अध्यक्ष पद रिक्त भएपछि कमोडिटी एक्सचेन्ज कम्पनीको छनोट प्रक्रिया अगाडि बढ्न सकेको थिएन । अहिले नयाँ अध्यक्ष आइसकेपछि बोर्डले प्रक्रिया अगाडि बढाउन लागेको हो । बोर्डका नवनियुक्त अध्यक्ष भीष्मराज ढुंगानाले गत शुक्रवार पदभार ग्रहण गरेका थिए ।
बोर्डले कमोडिटी बजार सञ्चालन गर्न चाहने कम्पनीहरूलाई अनुमति दिन गत असारमा आवेदन खुला गरेको थियो । त्यसबेला ६ कम्पनीले आवेदन दिएका थिए ।
कमोडिटी एक्सचेन्ज कम्पनी छनोटका लागि ५ सदस्यीय समिति गठन गरिएको थियो । तर, ती कम्पनीको आवेदनमाथि अहिलेसम्म प्रारम्भिक अध्ययनसमेत गरिएको थिएन । आर्थिक अभियान दैनिकमा मिलन विश्वकर्माले समाचार लेखेका छन ।
छनोट समितिका सदस्य तथा बोर्डका कार्यकारी निर्देशक नीरज गिरीले छनोट प्रक्रिया अघि बढाउने काम भइरहेको बताए । उनले भने, ‘बीचमा अध्यक्ष पद रिक्त हुँदा काम अघि बढाउन सकिएन । अहिले नयाँ अध्यक्षज्यूलाई यस विषयमा जानकारी गराइरहेका छौं । त्यसपछि व्यवस्थापन समूहसँग सहकार्य गरेर प्रक्रिया अगाडि बढाउँछौं ।’
बोर्डका नवनियुक्त अध्यक्ष भीष्मराज ढुंगानाले अब छिटै कमोडिटी एक्सचेन्ज कम्पनीको छनोट प्रक्रिया अगाडि बढाउने बताए । ‘अहिले छनोट समितिबाट यसको अवस्था र आवश्यक सूचनाको जानकारी लिइरहेको छु । छिटै छनोट प्रक्रिया अगाडि बढ्छ,’ उनले भने ।
यद्यपि, कम्पनी छनोट गर्न कति समय लाग्छ भनेर भन्न नसकिने उनको भनाइ छ । तोकिएको मापदण्ड कम्पनीहरूको नपुगेको हुनसक्छ । अध्ययन गर्दा कागजपत्र थप गर्नुपर्ने हुनसक्छ । त्यसैले व्यावहारिक रूपमा यति समयभित्र लाइसेन्स जारी गर्छां भन्ने स्थिति छैन,’ उनले भने ।
गत असोज मसान्तसम्ममा कमोडिटी एक्सचेन्ज कम्पनीको छनोट गर्ने बोर्डको तयारी भए पनि विवादमा आउने डरले बोर्डका तत्कालीन अध्यक्ष रेवतबहादुर कार्की मौन बसेका थिए । तर, उनकै नेतृत्वमा रहेको बोर्डले पहिलेको आवेदन रद्द गरेर कमोडिटी एक्सचेन्जका लागि नयाँ आवेदन खुलाएको थियो ।
नेपालमा वस्तु विनिमय बजारसम्बन्धी नीतिगत व्यवस्था भएको २ वर्षभन्दा बढी भइसके पनि यस्तो बजार भने अभैm सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन् ।
बोर्डले पहिला दुई कम्पनीलाई मात्र वस्तु विनिमय बजार सञ्चालनको इजाजतपत्र दिने भनेको थियो । तर, अध्यक्ष ढुंगानाले लाइसेन्स पाउने कम्पनीको संख्या थपघट हुनसक्ने बताए । उनले भने, ‘पहिले दुई कम्पनीलाई लाइसेन्स दिने भनिए पनि अहिले ठ्याक्कै निर्णय भएको छैन ।
आवेदन दिने कम्पनीको अवस्था, क्षमता र बजारको आवश्यकताबारे मूल्यांकन गरेर मात्र यस विषयमा उचित निर्णय हुनेछ ।’ बोर्डका अनुसार छनोट प्रक्रियामा आवेदन दिएका कम्पनीले आवश्यक सबै कागजात पूरा गरेका छन् कि छैनन् भन्ने आधारमा अंक दिइने छ ।
बोर्डले अंक निर्धारण गर्ने समूह (मार्किङ टीम) बनाएकाले अब उक्त समूहका सदस्यले आवेदन परेको कम्पनीलाई विभिन्न आधारमा अंक दिनेछ ।
‘एक्सचेन्जका सञ्चालक, रणनीतिक साझेदार, चुक्ता पूँजी, वस्तु बजारको क्षेत्र, स्वदेशी वा विदेशी वस्तुलाई दिने प्राथमिकता तथा व्यावसायिक योजनालगायत पक्षलाई आधार बनाई कम्पनीहरूको छनोट गरिने बताइएको छ । (आर्थिक अभियानबाट)
अनुमतिका लागि आवेदन दिने कम्पनीहरू :
- कमोडिटी फ्युचर्स एक्सचेन्ज
- राइजल कमोडिटी एक्सचेन्ज
- मल्टी डेरिभेटिभ एक्सचेन्ज
- नेपाल डेरिभेटिभ एक्सचेन्ज
- नेशनल डेरिभेटिभ कमोडिटी
- नेपाल मर्कन्टाइल
२०७६ पुस २९ गते प्रकाशित
वि.सं.२०७६ पुस २९ मंगलवार ०८:३० मा प्रकाशित