काठमाडौं । उपत्यका विकास प्राधिकरणले काठमाडौं उपत्यकाका चार ठाउँमा आठ आनाभन्दा कम जग्गा किनबेच र नक्शापास नगर्न भनेको छ ।
नयाँ शहर बसाल्न र व्यवस्थित गर्न ‘स्याटेलाइट सिटी’ निर्माणको योजना बनिरहेकोले उपत्यकाका चार दिशामा पर्ने झण्डै एक लाख ३० हजार रोपनी जग्गा किनबेच गर्दा आठआना भन्दा कम किनबेच नगर्न र नक्शापास नगर्न भनेको हो ।
चार शहरमध्ये ‘इशान’ शहर बन्ने क्षेत्र भक्तपुरको नगरकोट जाने सडक, तेलकोट सडक, जोरपाटी, क्रिकेट मैदान, मूलपानी, गोठाटार, मनोहरा पुल, साँखु बजार र साँखु जाने मूल सडकभित्रको जग्गा रहेको छ ।
दोश्रो ‘आग्नेय’ शहर भक्तपुरको सूर्य्विनायक चोक, खहरे खोला, बालकोट, बिरुवा, पानी ट्यांकी, बालकोट, अमरनगर, थिमी हुँदै अरनिको राजमार्ग, सिलामखाल, रानीकोट , अनन्तलिंगेश्वर फेदी, तर्खगाल, पात्लेटार, बिरुवा हुँदै खहरेसम्म भित्रको जग्गामा बन्ने छ ।
‘उत्तर’ नामाकरण गरिएको तेश्रो शहर सामाखुसी, टोखा सडक, बाइपास, काभ्रेस्थलीदेखि बाइपास आउने मूल सडक, सपनतीर्थ मालुङ हुँदै काभ्रेस्थलीको बाटो, ग्रिननल्यान्ड चोक हुँदै महादेवखोला काभ्रेस्थली मूल सडक भित्र बन्ने छ ।
चौंथो शहरका रुपमा प्रस्तािवित ‘नैऋत्य’ शहर ललितपुरमा पर्छ । खोकना, बुङमति, छम्पी जाने बाटो, वागमती नदीको किनार हुँदै सैँबुसम्मको क्षेत्रफलमा फैलने छ ।
ईशान शहर एक लाख रोपनी र अन्य तीन शहर १० हजार रोपनी गरी चार शहरको कूल क्षेत्रफल एकलाख ३० हजार रोपनी रहने प्राधिकरणका आयुक्त भाइकाजी तिबारीले बताए ।
निर्धारीत क्षेत्रमा ८ आनाभन्दा कम जग्गाको कित्ताकाटमा रोक लगाएको सरकारले नयाँ भवन निर्माणको अनुमति पनि नदिन भनेपनि स्थानीय तहहरुले त्यसको पालना नगरी धमाधम सिफारीस दिएकोले सर्वसाधारणलाई सचेत हुन प्राधिकरणले सूचित गरेको छ ।
उत्तर बाहेक अन्य शहरको बिस्तृत परियोजना प्रतिवेदन(डीपीआर) निर्माण भइसकेकोले सबैको डीपीआर प्राप्त भएपछि योजनावद्ध शहर निर्माणका लागि निर्णय गरेर स्थानीयको जग्गा एकीकरण गर्ने काम गरिने प्राधिकरणले जनाएको छ ।
एकीकरण गरिएको जग्गामा विभिन्न पूर्वाधारहरु विकास गरेर स्थानीयलाई नै हस्तान्तरण गर्ने सरकारी योजना छ ।प्रस्तावित शहरमा साइलक ट्रयाकसहितको सडक, पार्क, प्रशस्त खुला क्षेत्र, खेल मैदान सहित खानेपानी, बिजुली, शिक्षा, स्वास्थ्यलगायत व्यवस्थित शहरका लागि हुनुपर्ने सबै पूर्वाधार रहने छन् ।
पूर्वाधार विकासको लागि कूल २ खर्ब ४० अर्ब खर्च लाग्ने अनुमान गरिएका ति शहर १० वर्षमा तयार हुने र पाँच लाख मानिस बस्नसक्ने जनाइएको छ ।
वि.सं.२०७६ कात्तिक २१ बिहीवार १२:५४ मा प्रकाशित
