सर्लाही । नाकाबन्दी पछि मौलाएको कालोबजारी संगै काठमाडौँ उपत्यकामा तरकारीको भाउ अत्यन्तै महँगो भएको छ । उत्पादकबाट उपभोक्ता सम्म आइपुग्दा विभिन्न स्थानमा बिचौलियाले नाफा खाँदा उपभोक्तालाई महँगो पर्न गएको हो । तर तरकारीको उद्गम स्थान सर्लाहीमा भने उत्पादन बढेपछि गोलभेंडाको भाउ घटेर ७ रुपैयाँ किलोमा झरेको छ ।
उत्पादन लागतभन्दा कम आम्दानी भएकाले मर्कामा परेको किसानको गुनासो छ । अनुकूल मौसम र शीतलहर नचल्दा गोलभेंडा उत्पादन तीन गुणा वृद्धि भएको छ । दैनिक ३ ट्रक निकासी हुने गोलभेंडा केही दिनयता १० ट्रक सम्म बाहिरिन थालेको छ । दैनिक १ लाख २० हजार किलो गोलभेंडा ठूला सहरमा निर्यात हुने गरेको ब्यापारी शम्भु चौधरीले बताए । ‘६० हजार किलोसम्म उत्पादन हुँदा भाउ ठीक थियो,’ उनले भने, ‘एक सातादेखि भाउमा गिरावट आएको हो । किसानलाई निकै मार परेको छ ।’ बुधबारदेखि नै किसानले प्रतिकिलो ७ रुपैयाँँमा गोलभेंडा बेचेका छन् ।
यस वर्ष इन्धन र रासायनिक मल अभावले किसानको उत्पादन लागत निकै बढेको थियो । प्रतिघन्टा ट्रयाक्टर जोताइ शुल्क १ हजारबाट बढेर २ हजार पुग्यो । कालोबजारमा बढी मूल्य हालेर इन्धन खरिद गर्दा जोताइ ज्याला बढी लागेको हो । त्यसैगरी भारतबाट अवैध रूपमा पैठारी हुने रासायनिक मल पनि यस वर्ष महँगोमा किसानले खरिद गर्नु पर्यो । लुकाई छिपाई मल ल्याउँदा ढुवानी शुल्क बढी लागेको भन्दै व्यापारीले दोब्बर मूल्य लिए ।
उत्पादन लागत बढे पनि उत्पादनको प्रमुख समयमा कम मूल्य पाउँदा घाटा भएको किसान अमृतप्रसाद खरेलले बताए । ‘कम्तीमा पनि यस वर्ष किलोको १५ रुपैयाँसम्म पाउँदा किसानलाई राहत हुन्थ्यो,’ उनले भने, ‘यसैगरी भाउ घट्यो भने किसानले निकै ठूलो नोक्सानी बेहोर्नुपर्छ ।’
केही दिनयता शीतलहर चल्न थालेकाले बोट जोगाउन बिषादी छिट्नुपर्दा लागत झन् वृद्धि भएको छ । मौसम प्रतिकूल भए बिरुवा जोगाउनै बढी खर्च हुने किसानले बताएका छन् ।
लालबन्दी, नवलपुर, सासापुर र कर्मैयाबाट दैनिक १० ट्रक गोलभेंडा निर्यात हुँदै आएको छ । दैनिक १ लाख २० हजार किलो निर्यात हुने बेला मूल्य घट्दा किसानलाई लाखौं नोक्सान हुने गर्छ , कान्तिपुर दैनिकमा खबर छापिएको छ ।
प्रकाशित मिति २०७२ माघ १० गते आइतबार
वि.सं.२०७२ माघ १० आइतवार १०:५० मा प्रकाशित