back
NMB ad

सेयर बजार : बदलिँदो परिस्थितिबाट यसरी लाभ लिनुहोस्

Kumari bank ad

सेयर बजार उचालिएर माथि पुगेको बेला नयाँ लगानीकर्ताको प्रबेश जोखिमपूर्ण हुन्छ । तर जब बजार हदैसम्म घटेर तल आएको हुन्छ यस्तो बेलामा नयाँ लगानीकर्ताहरु प्रबेश गर्नु सुरक्षित हुन्छ । अहिले पनि नयाँ लगानीकर्ताको लागि पुरै सुरक्षित त छैनन् तर सेयर मूल्य तल आएका, लाभांश दिनसक्ने खालका, मूल्य आम्दानी अनुपात २० भन्दा कम भएका, केही तोकिएका कम्पनीहरुको हकमा साना लगानीकर्ताको प्रबेश सुरक्षित छ । सामुहिक लगानी कोषको ईकाई दोस्रो बजारबाट किन्दा पनि सुरक्षित नै छ ।

धेरै लगानीकर्ताको सोचाई के पाईन्छ भने नेप्से अझै घट्ला कि ? यसको अनुमान लगाउँन धेरै गाह्रो छ । तर बजार जत्ति घट्दै जान्छ त्यत्ति नै सेयर किन्दै जाने हो । आफुसँग भएको सबै रकम एकैपटक खर्च गरेर सेयर किन्ने हैन कि बिस्तारै खरिदको मात्रा बढाउँदै जाने हो । तपाइँले आफुसँग भएको रकमबाट घट्दो बजारमा एकैचोटी सेयर किन्नुभयो भने बजारमा परिवर्तन हुने लाभबाट कम फाईदा लिनसक्नुहुन्छ । बजार घटे अनुसार आफुसँग भएको रकम हिसाब गरी क्रमबद्ध रुपमा किन्दै जानुभयो भने तपाइँले बजार घटेको तल्लो बिन्दुसम्म पनि सेयर किन्ने अबसर पाईरहनु भएको हुन्छ ।

बजार घट्ने तल्लो बिन्दु कुन होला त ? यो पनि कसैले अनुमान लगाउँन सक्ने र प्राबिधिक वा आधारभुत बिश्लेषणको आधारमा भन्न सकिने कुरा हैन । त्यसैले बजार अरु घट्ला भनेर सेयर नकिनी बसेर घट्दो बजारबाट लाभ लिन ढिलाई नगर्नुहोस्, आजैबाट सुरु गर्नुहोस् । नत्र बजार घटेर एउटा बिन्दुबाट फेरि बढ्न सुरु गर्दा तपाई अवसरबाट बंचित हुनुहुनेछ ।  धेरै जसो लगानीकर्ताहरु सेयर बेचेर बाहिर त निस्कन्छन तर बजार घटेर एउटा बिन्दुमा पुगी फेरि माथि चढ्न लाग्दासम्म सेयर नकिनी बसेर बजारबाट फाईदा लिन चुक्छन् ।

जब बजारमा अब सेयर बजार घट्छ, अरु घट्छ, खत्तमै हुन्छ भन्ने डर हुन्छ र धेरै मानिसहरु सेयर बेच्नतिर लागिरहेका हुन्छन्, यसमा माग र आपुर्तिको नियमले बजार घटाउँछ । गएको भुकम्पको बेला धेरै मानिसहरुमा डर थियो, यही डरका बीचमा केही लगानीकर्ताहरुले आधा मूल्य कम हुँदा पनि सेयर बेचे तर जब मानिसहरुमा डर हराउँदै गयो र सेयर बजार माथि गयो, डराएर सेयर बेच्नेहरु हेरेको हेर्यै भए, फाईदा लिनेले ५० प्रतिशतसम्म फाईदा लिए ।

बजारमा माग कम र आपुर्ति बढी भयो भने मूल्य स्वतः तल आउँछ । अहिले हामी आफैले मार्केट डेब्थ हेर्न पाईरहेको अबस्थामा त्यो त सबैले अनुभुत गरेकै हुनुपर्छ । यस्तो बेलामा धेरै मूल्य घटेको हुन्छ, राम्रो कम्पनीको सेयर छानी छानी उठाउने अबसर हिम्मतवाला लगानीकर्तालाई आउँछ ।

एकाथरी लगानीकर्ताहरु आत्तिएर सेयर बेचिरहेका हुन्छन्,  जत्ति मूल्यमा किन्न बसेका छन्, त्यति मूल्यमा बेचेर बाहिर निस्कन उनीहरुलाई हतारो हुन्छ तर हिम्मतवाला अर्थात जोखिम र फाईदाको आँकलन गर्ने लगानीकर्ताहरु यस्तो बेलामा मौका हेरेर बसेका हुन्छन् । अब आफुले किन्न चाहेको सेयरको मूल्य तल आउँछ, अवसर छोप्नेहरुले आफ्नो कब्जामा राम्रा सेयर पारिहाल्छन् । अनि बजार बढ्दा बेचेर बाहिर निस्कन्छन् र फेरि बजार घट्ने मौका हेरेर बस्छन् ।

बजार बढेर कुन बिन्दुमा पुग्छ र झरेर कुन बिन्दुमा अडिन्छ अर्थात उच्चतम र न्युनतम बिन्दु कुन होला ?  ठ्याक्कै भन्न सकिन्न ।  अप्रत्याशित घटना, आपत्काल वा अर्थतन्त्रमा ठूला परिवर्तन भएमा भने अनुमान मिल्नसक्छन् । बजार क्रयासै हुने अबस्थामा घाटा नै खाएर पनि जोखिम ब्यवस्थापन गर्ने र घाटा कम गर्ने उपाय अपनाउँनु बुद्धिमानी हुन्छ । सामान्य अबस्थामा बिज्ञहरुको अनुमान खेर गएको कयौं दृष्तान्तहरु छन् ।

घटेको बजारमा सेयर किन्दा पनि निकै सावधानी अपनाउनुपर्छ । यस्तो बेला खराब कम्पनीहरुको सेयर मूल्य धेरै घटेको हुन्छ र राम्रा कम्पनीहरुको सेयर मूल्य स्थिर वा कम घटेको हुन्छ । धेरै मूल्य घटेको छ भन्दैमा खराब कम्पनीहरुको सेयर उठाउनुभयो भने पनि तपाईले बजारबाट धेरै लाभ लिनसक्नु हुन्न ।

तपाइँलाई राम्रो लाग्ने कुनै कम्पनी छान्नुहोस् र त्यसका तीन आर्थिक बर्षका चौथो त्रैमासिक बित्तीय बिबरणहरु र लाभांश दरको तुलना गर्नुहोस् । जुन कम्पनीको ब्यापार बढेको छ, खुद नाफा बढेको छ, चुक्ता पूँजीकै हाराहारीमा वा बढी जगेडा कोष छ, निस्क्रिय कर्जा घटेको छ, पूँजी पनि बढेको छ, लाभांश दर बढेको छ  र यस बर्ष पनि बढेकै पूँजी अनुसार लाभांश दर बढाउने प्रशस्त्र संभावना छ, भन्ने यकिन गर्नुभयो ? हो यही कम्पनीको सेयर किन्नुहोस् । तर यस्ता कम्पनीको सेयर मूल्य उचालिएर आकाशमा पुगेको छ भने रोकिनुहोस्, त्यो सेयरबाट तपाइँलाई धेरै फाईदा नहुनसक्छ ।

पूँजी आधार बलियो र ब्यापार र खुद नाफा बढाउँदै लगेकोे कम्पनी छान्नुभयो । तर सेयर बजार अरु तल गयो भने पनि नआत्तिनुस किनभने आउने साधारणसभाामा तपाइँलाई त्यस कम्पनीले दिने लाभांशले नै घाटा पुर्ति गरिदिनसक्छ ।

याद गर्नुहोस्, कम्पनीहरुको बिश्लेषण गर्दा मूल्य आम्दानी अनुपात कम, प्रति सेयर नेटवर्थ धेरै, पूँजी कोष १० भन्दा माथि,  प्रति सेयर सम्पतिको मूल्य धेरै भएको होस् । यसो भन्दैमा एक दुई करोड चुक्ता पूँजी भएका कम्पनीको सेयर किन्नुभयो पनि तपाइँलाई फाईदा नहुन सक्छ किनभने राष्ट्र बैंक र अरु नियमनकारी निकायको नीति र कारबाहीले यस्ता कम्पनीहरु अनिवार्य मर्जमा जाँदा तपाइँको पैसा महिनौ दिनसम्म बन्धक बन्नेछ र बदलिदो बजारबाट लाभ लिनबाट टाढै रहनुपर्छ ।

२८ असोज २०७३, १।००

वि.सं.२०७३ असोज २८ शुक्रवार १४:२६ मा प्रकाशित

You can share this post!

नेप्सेमा एक कम्पनीको मूल्य समायोजन

नेप्सेमा एक कम्पनीको मूल्य समायोजन

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:५४

काठमाडौं । नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज (नेप्से)ले बिहीबार एक कम्पनीको मूल्य...

जिहो–नयाँ वर्ष २०८१, ‘वि स्मार्ट राइड स्मार्ट अफर’ सार्वजनिक

जिहो–नयाँ वर्ष २०८१, ‘वि स्मार्ट राइड स्मार्ट अफर’ सार्वजनिक

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:४८

काठमाडौं । CFMOTO र  ZEEHO   ब्राण्डको नेपालका लागि आधिकारीक वितरक...

दुई कम्पनीको सेयरमा नकरात्मक सर्किट, प्रतिकित्ता कुनको कति घट्यो ?

दुई कम्पनीको सेयरमा नकरात्मक सर्किट, प्रतिकित्ता कुनको कति घट्यो ?

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:२४

काठमाडौं । साताको अन्तिम कारोबार दिन सेयर बजारमा सुधार आएको...

सेयर बजारमा सामान्य सुधार, २ अर्ब ६५ करोडको कारोबार

सेयर बजारमा सामान्य सुधार, २ अर्ब ६५ करोडको कारोबार

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:१७

काठमाडौँ । साताको अन्तिम कारोबार दिन सेयर बजारमा सुधार आएको...

दुई कम्पनीको सेयरमा सकरात्मक सर्किट, प्रतिकित्ता कुनको कति बढ्यो ?

दुई कम्पनीको सेयरमा सकरात्मक सर्किट, प्रतिकित्ता कुनको कति बढ्यो ?

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:१२

काठमाडौं । साताको अन्तिम कारोबार दिन सेयर बजारमा सुधार आएको...

सर्वोत्तम सिमेन्टसहित यी १० कम्पनीमा झुम्मिए लगानीकर्ता, कुनको कति भयो कारोबार ?

सर्वोत्तम सिमेन्टसहित यी १० कम्पनीमा झुम्मिए लगानीकर्ता, कुनको कति भयो कारोबार ?

वि.सं.२०८० चैत १५ बिहीवार १५:०४

काठमाडौं । साताको अन्तिम कारोबार दिन सेयर बजारमा सुधार आएको...