काठमाडौ । नेपाली बजारमा ५ सय र १ हजार दरका करिब १५ अर्ब रुपैयाँबराबरका नोट रहेको अनुमान गरिएको छ । भारतले प्रतिबन्ध लगाएको यी दरका नोटहरू १५ अर्ब रुपैयाँबराबरको रहेको हुनसक्ने नेपाल राष्ट्र बैंकले प्रारम्भिक अनुमान गरेको हो ।
राष्ट्र बैंकका विदेशी विनिमय तथा अनुसन्धान विभागका बहालवाला र अवकाशप्राप्त कर्मचारीहरूले यस्तो अनुमान गरेका हुन् । उनीहरूका अनुसार भुक्तानीमा ठूलो मात्रामा भारु प्रयोग हुने भएकाले बजारमा १० देखि १५ अर्ब रुपैयाँबराबरको ५ सय र १ हजार दरका नोट छन् ।
राष्ट्र बैंकका सहायक प्रवक्ता राजेन्द्र पण्डित आधिकारिक तथ्यांक भने नहुने बताउँछन् । “कति परिमाणको भारु नेपाली बजारमा छ त्यो भन्न सकिँदैन,” उनले भने, “रोजगारीमा जानेहरू दसैंमा आउने हुँदा उनीहरूले भारु ल्याएका हुन सक्छन् । यस्तै दुईतिहाइ व्यापार भारतसँग हुने भएकाले पनि बैंकिङ प्रणालीभन्दा बाहिर नै भारु रहेको भएको भन्न सकिन्छ ।”
राष्ट्र बैंकको विदेशी विनिमय विभागबाट अवकाश पाएका पूर्वनिर्देशक कल्याणबन्धु अधिकारी नेपाली बजारमा १० देखि १५ अर्ब रुपैयाँबराबरको भारु भएको अनुमान गर्न सकिने बताउँछन् ।
“केन्द्रीय बैंकले अहिलेसम्म यसमा औपचारिक अध्ययन भने गरेको छैन,” अधिकारी भन्छन्, “नेपालमा भुक्तानीका लागि भारुको ठूलो मात्रामा प्रयोग हुने गरेको छ ।”
राष्ट्र बैंकले अहिले तीन खर्ब रुपैयाँको नेपाली नोट चलनचल्तीमा ल्याएको छ । राष्ट्र बैंकका अधिकारीहरूका अनुसार नेपाली बजारमा चलनचल्तीमा रहेको नोटको ३० प्रतिशत हाराहारीमा भारतीय नोट रहने गरेको छ । यस आधारमा हेर्दा ३० अर्ब रुपैयाँ भारु नेपाली बजारमा रहेको देखिन्छ ।
कारोबार दैनिकबाट साभार
प्रकाशित मितिः २०७३ कार्तिक ३०
वि.सं.२०७३ कात्तिक ३० मंगलवार ०८:२५ मा प्रकाशित
