काठमाडौं । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका अध्यक्ष शेखर गोल्छाले ठूला परियोजनाहरू पहिला नै तयारी गरि लगानी सम्मेलन गर्न सके त्यो बढी फलदायी हुने बताउनु भएको छ ।
‘हामीले त्यस्तो तयारी नगरी लगानी सम्मेलन लगायतका कार्यक्रम गर्दा त्यो अपेक्षाकृत सफल हुन सकेन’ अध्यक्ष गोल्छाले भन्नुभयो । अब हामीले ‘रेडिमेड प्रोजेक्ट’ सहित छिमेकी मुलुक भारत तथा चीनबाट वास्तविक लगानीकर्ता भित्र्याउने गरि काम गर्नुपर्छ । ‘देशमा लगानी सम्मेलन त भए तर केही ठूला जलविद्युतमा रहेको प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानीलाई छोडेर हेर्ने हो भने अपेक्षित रूपमा विदेशी लगानी आउन सकेको छैन’ उहाले भन्नुभयो ‘यो यथार्थ हो ।’
महासंघले भारत, चीन लगायतका बाह्य लगानी आउन सक्ने देशका नेपालमा रहेका दुतावासहरूसंग पनि यस विषयमा छलफल अगाडि बढाएको जानका।प् गराउनु भयो । अध्यक्ष गोल्छाले यो प्रयास परिणाममुखी हुनुपर्ने र महासंघ त्यसको तयारीमा रहेको स्पष्ट पार्नुभयो ।
विक्रम सम्वत् २०४६ सालको परिवर्तन पश्चात मुलुकले अवलम्वन गरेको आर्थिक उदारीकरणको नीतिसंगै नेपालमा प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी आकर्षित भई लगानी समेत आएका थिए । विविधकारणले त्यो विस्तार भएर जान नसकेको उहाँको तर्क छ ।
नेपालमा लगानी गरिरहेका बहुराष्ट्रिय कम्पनीहरूले प्रोफिट पनि राम्रो गरेको भन्दै थप बाह्य लगानी भित्र्न नसकेको उहाको तर्क छ । ‘समस्या कहा“ छ त्यसको निक्र्यौल गर्न सरकार तथा निजी क्षेत्रको एकिकृत प्रयासको खाँचो छ’, अध्यक्ष गोल्छाले भन्नुभयो ‘नेपालमा कुन क्षेत्रमा विदेशी लगानी खुला गर्ने र कुन क्षेत्रमा नगर्ने भन्ने विषयमा पनि निकै धेरै गृहकार्य जरूरी छ ।’
बाह्य लगानी आकर्षणमा रहेका बाधा हटाउनु पर्ने र विदेशी लगानीकर्ताले लैजाने मुनाफाका विषयमा पनि थप स्पष्टता जरुरी रहेको महशुस निजी क्षेत्रले गरेको छ । अध्यक्ष गोल्छाले भन्नुभयो ‘वाह्य लगानी आकर्षणको अर्को महत्वपूर्ण पक्ष भनेको कन्ट्री रेटिङ पनि हो जुन हामी भर्खर त्यसको अभ्यास गर्दैछौं । एकद्वार प्रणालीको प्रभावकारी उपयोगमा सरकारको प्रतिवद्धता आवश्यक देखिन्छ ।’
कोभिडकै कारण विश्वमा प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानीमा कमी आइरहेको बेला कोभिड पश्चात नेपालमा बाह्य लगानी आकर्षण गर्न अहिलेदेखि नै गृहकार्य गर्न जरुरी रहेको उहाको भनाई छ । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघको अन्तराष्ट्रिय लगानी प्रवद्र्धन समिति विस्तार कार्यक्रममा अध्यक्ष गोल्छाले भन्नुभयो ‘समितिले बाह्य लगानी आकर्षणका वास्तविक समस्याहरूको पहिचान सहित महासंघको सुझाव तयार गर्र्नुहोस ।’
उहाले समितिको कार्य क्षेत्रनै मुलुकभित्र अन्तराष्ट्रिय लगानी प्रवद्र्धन रहेकाले यसमा ठोस उपलव्धी हुने गरि समितिलाई केन्द्रीत गर्न सुझाव दिनुभयो ।
अध्यक्ष गोल्छाले वास्तविक लगानीकर्ताको सहभागितामा लगानी सम्मेलन गर्ने गरि समितिलाई तयारी थाल्न सुझाव दिनुभयो । उहा“ले भन्नुभयो ‘भारत र चीनका यहांस्थित दुतावासहरूसंग समेत समन्वय गरेर गृहकार्य थाल्नुहोस ।’
महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष चन्द्रप्रसाद ढकालले नेपाल बाह्य लगानी आकर्षणका लागि लालयित छ भन्ने संदेश दिन समितिले कार्य गर्ने विश्वास आफूले गरेको बताउनु भयो । वरिष्ठ उपाध्यक्ष ढकालले मुलुकभित्र प्रत्यक्ष विदेशी लगानी आकर्षण हुन नसक्नुका विषयमा गहिरो अध्ययन गरी महासंघको सुझाव तयार गर्न समितिलाई आग्रह गर्नुभयो ।
महासंघको कार्यकारिणी समितिका सदस्य आनन्दकुमार वगाडियाको सभापतित्वमा समित विस्तार भएको हो । समितिका सदस्यहरूमा शक्तिकुमार वेगानी, गजेन्द्र भगत, दिवाकार राठी, समिर शर्मा, समीक्षा राई, दिलिप अग्रवाल र दिपिका श्रेष्ठ हुनुहुन्छ ।
त्यसैगरी समितिका सल्लाहकारहरूमा इन्जिनियर देश बन्धु बस्नेत अजित, सुनिल केसी, डा. नारायण प्रसाद रेग्मी र कुमार पन्त हुनुहुन्छ भने आमन्त्रितहरूमा संदीपकुमार अग्रवाल, साहिल अग्रवाल, विजयसिंह वैद्य, संजय गिरी, भरतराज आचार्य, अभिमतराज सुमार्गी, शुभाशिष थपलिया, उज्जवल श्रेष्ठ, गुरु प्रसाद ढकाल, विशाल मणी उपाध्याय, मनोज पौडेल, सैबल घोष र रमेश अधिकारी हुनुहुन्छ ।
वि.सं.२०७७ चैत ५ बिहीवार १६:२४ मा प्रकाशित
