यो त्यो व्यवसायीको संघर्ष र सफलताको कथा हो जसले खेर गइरहेका सामान अर्थात् कवाडीबाट भारतीय रुपैयाँ ९० करोडको व्यापारमा बदले । उनले यो सफलता पाउनुभन्दा पहिले केही असफलताहरु पनि भोगें, यतिसम्म की उनले फेरि व्यवसाय सुरु गर्नका लागि आफ्नी श्रीमतीको गहना समेत बेचे । अहिले करोडपछि बन्नुभन्दा पहिले उनले धेरै हण्डर ठक्कर खाएका थिए । एउटा प्रसिद्ध भनाई छ कि व्यवसायमा तिमी एक पटक मात्र सही हुनु जरुरी छ । त्यस्तै, यी करोडपतिले पनि ठानेका छन् कि व्यवसाय गर्नका लागि कुनै मेन्टोरको आवश्यकता हुँदैन, आफूले हार नखानु नै ठूलो मेन्टोर हो ।
हृतेश लोहीया, जोधपुर राजस्थानका व्यापारी हुन् जसले प्रिती इन्टरनेशनल नामक कम्पनी चलाउँछन् । उनी पुरानो जुटका बोरा, च्यातिएका आर्मीका टेन्टहरु, जिन्सका प्यान्ट आदिबाट हाते ब्यागहरु बनाउँछन् । त्यस्तै, खेर गइरहेका टिन, ड्रम, पुरानो आर्मीको जिम, ट्रयाक्टरका पाटपुर्जा, मेशिनका बिग्रिएका पाटपुर्जा आदिबाट फर्निचरहरु बनाउँछन् । त्यति मात्र हैन, पुराना स्कुटर र बाइकहरुका हेडलाइट, साइडलाइट आदिबाट बत्तीहरु पनि बनाउँछन् । उनको कम्पनीले बनाएका यी सामानहरु विभिन्न देशहरु ज्स्तो कि चीन, अमेरिका, युरोपका विभिन्न देशहरु र अस्टे«लियामा निर्यात हुन्छन् । भारतमै खेर गइरहेका सामानहरुबाट बनेको ह्याण्डिक्राफ्ट निर्माण गर्ने ठूलो कम्पनीका रुपमा उनको कम्पनी अगाडि आइरहेको छ भने चीनमा सामान निर्यात गर्ने एक मात्र कम्पनीका रुपमा पनि उनको कम्पनीलाई लिइन्छ ।
पक्कै पनि यो सफलता उनलाई रातारात मिलेको हैन भने यो व्यवसायको आइडिया पनि उनलाई सुरुमै फुरेको हैन । यसका लागि उनले निकै हण्डर खानुपरेको थियो । उनले सुरुमा टेक्सटायल केमिकल फ्याक्ट्री खोलेका थिए । त्यसपछि उनलाई सोचेजस्तो केही भएन । त्यसपछि उनले फेरि ढुंगा काट्ने फ्याक्ट्री खोले त्यसले पनि उनको डुंगा पार लगाएन । त्यसपछि फेरि उनको कम्पनील लुगा धुने वासिङ पाउडर बनाउने र बेच्ने काम ग¥यो । त्यसपछि फेरि केही सीप नलागेर स्टक मार्केटको पनि व्यापार गर्न थाल्यो तर सबैमा घाटा बाहेक केही भएन ।
एउटाबाट अर्को व्यवसाय र अर्कोबाट एउटा व्यवसाय गरेर चाहार्दै जाँदा उनीहरुले करोडौं रुपैयाँ डुबाए । त्यसपछि अन्तिममा उनीहरुले फोहोरलाई पुनः प्रयोग गरेर सामान बनाउने व्यवसाय रोजे, यो कुनै अचानक आएको व्यवसायिक आइडिया थिएन, यो काम गर्दा गर्दै नभएर दिक्दार भएपछि आएको अन्तिम उपाय थियो । सबै काममा हात हाल्दा हाल्दै उनीहरुले गर्न बाँकी अन्तिममा यही एउटा काम नै थियो । अन्य सबै व्यवसायमा अफलता र घाटा व्यहोरीसकेपछि अन्य नयाँ र धेरै पैसा लाग्ने व्यवसाय सुरु गर्नका लागि उनीहरुसँग पैसा नै थिएन, त्यसैले उनीहरुले फोहोरको डंगुरबाट नयाँ सामान बनाउने आइडिया निकाले, किनकी यसमा लगानी कम पथ्र्यो ।
उनीहरुले पहिले जति पनि काम गरे ती सबैबाट फोहोर मात्र थुप्रिएको थियो, कुनै पैसा थिएन, कुनै सन्तुष्टि थिएन । घाटा र असफलता सँगै पुरानो जुटको बोराको थुप्रो थियो, केमिकलहरु ल्याएको ड्रमहरु थियो, विभिन्न प्रकारका प्लास्टिकहरु थियो । उनीहरुले बिहान बेलुकाको छाक टार्नका लागि ती केही सामानहरु बेच्ने कोसिस पनि गरे, तर कसैले पनि ती सामानहरु किनेनन् । अन्ततः हार खाएर उनीहरुले यी बिग्रिएका भत्किएर थुप्रिएका र काम नलाग्ने भएका सामानबाट कसरी पैसा उठाउने भन्ने सोच्न थाले । त्यसपछि नै त्यही वर्ष अर्थात् सन् २००५ मा उनीहरुले कम्पनी खोले प्रिती इन्टरनेशनल । त्यसो त सन् १९९९ मा नै प्रिती इन्टरनेशनले दर्ता भइसकेको थियो, तर यसले अहिले गरिरहेको काम भने २००५ बाट मात्र सुरुवात ग¥यो ।
हाल उनीहरुको आम्दानी भनेको अमेरिकी डलर १ सय ५० लाख छ, त्यस्तै उनीहरुको मातहतमा ४ सय ५० जनाले काम गर्ने गर्छन् भने उनीहरु हजाभन्दा बढी सामानहरुको उत्पादन गर्छन् । उनीहरुले विशेष गरेर महिलाहरुलाई कर्मचारीका रुपमा राखेका छन् जो पहिला कुनै निर्माण कम्पनीमा काम गर्ने गर्थे । ती महिलाहरु उनीहरुकै फ्याक्ट्री नजिकै बस्छन् ।
रमाइलो के छ भने उनीहरुले यो कम्पनी सुरुवात गर्नका लागि कुनै ऋण लिएनन् । हृतेश र उनकी श्रीमती प्रितीले एक अर्कालाई साथ दिए र एक अर्कालाई हौसला दिँदै अगाडि बढे । लागातारको असफलता र लगातारको घाटापछि पनि फेरि नयाँ आइडियाका साथ काम गर्नु अत्यन्त गाह्रो कुरा हो, यसमा धेरै नै हिम्मत चाहिन्छ । उनीहरुले धेरै लगानीकर्ताहरुलाई आफ्नो आइडिया सुनाए, तर कसैले पनि उनीहरुको यो विचारलाई गम्भीर रुपमा लिएनन् । कामको सुरुवात गर्नका लागि उनीहरुले कतैबाट पैसा नपाएपछि अन्ततः प्रितीको गहना बेचे ।
त्यसपछि उनीहरुले आफ्नो काम सुरु गरे, स्याम्पल बनाए, फोटो खिचेर त्यसलाई अनलाईमा अपलोड गरे र संसार भरका विभिन्न सम्भावित कस्टमरहरुलाई देखाए । तर यो काम त्यति सजिलो थिएन, उनीहरुले यसरी सुरुवात गरेको दुई वर्षपछि मात्र पहिलो अर्डर पाए । उनीहरु सम्झन्छन् त्यो दुई वर्ष जिन्दगीकै सबैभन्दा कठिन वर्षहरु थिए ।
त्यसपछि उनीहरुले कहिल्यै फर्किएर हेर्नुपरेन । अहिले आफूले पाएको सफलतालाई हेर्दा उनीहरुले काम गर, मात्र काम गर, असफल नै भए पनि काम गर अनि तिमी भित्रैबाट जादुमयी सम्भावना निस्कन्छन् भन्ने गर्छन् ।
इरादा पहाडी, एजेन्सीको सहयोगमा
२५ असार २०७३, ११ : ५३ : ३४
वि.सं.२०७३ असार २६ आइतवार ११:५६ मा प्रकाशित
