back
NMB Ad
Ncell Banner Ad

के तपाई मौरी पालन गर्ने सोचमा हुनुहुन्छ ? थाहा पाउनुहोस् केही कुरा

Royal Enfield Inside Page Banner

काठमाण्डौं । संसारमा पाइने नौ प्रजातीका मौरीमध्ये नेपालमा मात्र चार प्रजातीका मौरी पाइन्छ । नेपालमा हाल १० हजारदेखि १५ हजार जङ्गली (भीर मौरी) को गोला रहेको अनुमान छ । विभिन्न अध्ययन अनुसार तीनदेखि पाँच वर्षभित्रमा भिर मौरीका गोला नासिने अवस्था रहेको हुँदा यसले हिमाल, पहाड र तराई क्षेत्रमा भीर मौरी सङ्कटको आशङ्का रहेको देखिएको छ ।

प्रसिद्ध वैज्ञानिक ‘अल्वर्ट आइस्टाइन’ले आफ्नो लेखमार्फत पृथ्वीबाट मौरी लोप भयो भने त्यसको चार वर्षपछि सम्पूर्ण मानवजगत लोपोन्मुख हुनेछ भनी उल्लेख गरेका थिए ।

नेपालमा २०५२ सालबाट व्यावसायिक रुपमा मौरीपालन सुरु भएको इतिहास छ । मौरीपालन केन्द्रीय सहकारी सङ्घका अध्यक्ष अर्जुनप्रसाद पोखरेलले नेपालमा वार्षिक करिब एक हजार ६०० मेट्रिक टन मह उत्पादन हुने गरेको र वार्षिक दुई अर्बको मह निर्यात हुने गरेको बताएका छन् । यो व्यवसायमा १० हजार युवालाई पूर्ण रोजगारी दिन सकिने उनले जानकारी दिए ।

मौरीपालनबाट करिब ४ हजार घरपरिवार र करिव १० हजार जनसङ्ख्याले प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष रोजगारी पाएको नेपाल मौरीपालन केन्द्रीय सकारी सङ्घले जनाएको छ । सङ्घसंग आबद्ध सदस्यले वार्षिक १ हजार मेट्रिक टन मह उत्पादन गर्ने गरेका छन् ।

सरकरले यस वर्ष मह उत्पादनका लागि देशको ५० जिल्लालाई पकेट क्षेत्र मानेको छ । मौरी घार तथा मौरी व्यवस्थापनका लागि सरकारले चालु आर्थिक वर्षमा २० करोड रूपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको कृषि विकास मन्त्रालय, योजना महाशाखाले जनाएको छ ।

नेपाल महमा परनिर्भर छ । भारत, अमेरीका, डेनमार्क र चीनबाट करिव रु ६० करोडको मह आयात भएको मह व्यवसायी धर्मराज श्रेष्ठले बताए ।

नेपालमा मेलीफेरा र केरेना जातको मौरीबाट व्यबसायीक मह उत्पादन कार्य हुदै आएको छ । मेलीफेराका ३५ हजार घार र केरेनाबाट १ लाख २५ हजार गोलोद्धारा मह उत्पादन हन्छ ।

विश्वमा नौँ थरीका मौरीबाट मह उत्पादन गर्न सकिन्छ । त्यस मध्ये नेपालमा मेलीफेरा, केरेना, कठ्यौरी, भिरमौरी र सिनकुश (खागो) जातका मौरीबाट मह उत्पादन हुने गरेका छन् ।

सवैभन्दा महँगो मह भीर मौरीको हो । भीर मौरीबाट उत्पादित मह प्रतिकेजी रु दुई हजार पाँच सय देखि रु तीन हजारमा, केरेनाको मह रु सात सय देखि एक हजार र मेलीफेराको मह चार सय देखि पाँच सय रूपैयाँसम्म विक्री हुदै आएको छ । नेपालमा मेलीफेरा जातको मौरीको व्यबसायीक उत्पादन हुदै आएको छ ।

विश्वमा सवैभन्दा धेरै मह उत्पादन गर्ने देश टर्की हो । त्यसपछि क्रमशः अमेरीका, भारत र चीन पर्दछन् । नेपालमा हाल प्रतिवर्ष २ हजार ५० मेट्रिक टन मह उत्पादन हुने गरेको किट विकास निर्देशनालयले जनाएको छ । निर्देशनालयका अनुसार नेपालले प्रतिवर्ष २० हजार मेट्रिक टन मह उत्पादन गर्ने क्षमता राख्दछ ।

नेपाली मह विश्वमा उत्कृष्ठ मानिन्छ । विश्व बजारमा अग्र्यानिक, प्राकृतिक र हर्वलको पहिचान स्थापित गरेको जोन हकको दावी छ । मौरीपालन व्यबसायबाट वातावरणलाई समेत टेवा पुग्ने बताइन्छ । मौरी पालन व्यबसाय वातावरण मैत्री व्यबसाय हो ।

३ पुस २०७३, राससको सहयोमाग, ११।००

वि.सं.२०७३ पुस ३ आइतवार ११:५४ मा प्रकाशित

You can share this post!

Shivam Long ad Landing page
अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिएर वीरगञ्जमा मनाइयो छठ   

अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिएर वीरगञ्जमा मनाइयो छठ   

वि.सं.२०८१ कात्तिक २२ बिहीवार २०:०६

वीरगञ्ज (पर्सा),२२ कात्तिकः अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिएर पर्सामा छठ पर्व...

पोखरा विमानस्थलमा आठौँ पटक अन्तर्राष्ट्रिय उडान   

पोखरा विमानस्थलमा आठौँ पटक अन्तर्राष्ट्रिय उडान   

वि.सं.२०८१ कात्तिक २२ बिहीवार १९:५४

काठमाडौँ : पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा चीनको सिचुवान एयरलाइन्सले दोस्रो पटक...

हुन्डाई आयोनिक ५ ईभी अब १०० किलोवाटमा पनि उपलव्ध, यस्ता छन् विशेषता

हुन्डाई आयोनिक ५ ईभी अब १०० किलोवाटमा पनि उपलव्ध, यस्ता छन् विशेषता

वि.सं.२०८१ कात्तिक २२ बिहीवार १९:४९

काठमाडौं । नेपालका लागि हुन्डाईको आधिकारिक वितरक लक्ष्मी इन्टरकन्टिनेन्टल प्रा.लिले...

राष्ट्रपति पौडेलद्वारा छठी माताको पूजाआराधना   

राष्ट्रपति पौडेलद्वारा छठी माताको पूजाआराधना   

वि.सं.२०८१ कात्तिक २२ बिहीवार १६:५४

काठमाडौँ : राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेल र प्रथम महिला सविता पौडेलले...

भक्तपुरको कमल पोखरीदेखि गोदावरीसम्मका छठ घाट झकिझकाउ   

भक्तपुरको कमल पोखरीदेखि गोदावरीसम्मका छठ घाट झकिझकाउ   

वि.सं.२०८१ कात्तिक २२ बिहीवार १६:३५

भक्तपुर : सामाजिक सद्भाव एवं एकताको पर्वका रूपमा यसवर्ष पनि...

सातै प्रदेशका स्टार्टअपहरुको सहभागितामा दुई दिने ‘स्टार्टअप एण्ड आइडिया फेस्ट २०२४’ आयोजना हुदै

सातै प्रदेशका स्टार्टअपहरुको सहभागितामा दुई दिने ‘स्टार्टअप एण्ड आइडिया फेस्ट २०२४’ आयोजना हुदै

वि.सं.२०८१ कात्तिक २२ बिहीवार १६:२८

काठमाडौं । देशैभरीका डिजिटल स्टार्टअपहरुको सहभागितामा काठमाडौंमा २ दिने स्टार्टअप...