काठमाडौं । चाडपर्व नजिकिदै जाँदा सुनको अभाव हुने पहिलेदेखिको परम्परा यसपाली पनि दोहोरिएको छ । तीज, दशै र तिहार नजिकिदै जाँदा सुनको अभाव देखाउने र मंहगो मुल्यमा बेच्ने गरिन्छ । त्यसैपनि सुन सस्तो भएको बेला जोहो गरेर राख्ने र मंहगो भएको बेला बेच्ने गरिन्छ । चाडपर्वसँगै सस्तोमा सुनको खरिद गर्न थालेकाले पनि सुनको अभाव भएको बिज्ञको भनाइ छ । अहिले बजारमा सुनका गहना जसोतसो पाइएपनि सुनका ढिक्का भने पाउन मुस्किल नै छ । केही महिनदेखि यता सुनको मूल्य घटेको छ । यही मौकामा सुन किनेर राख्ने र चाडपर्वमा महंगिएपछि बेच्ने व्यपारीहरु सक्रिय भएपछि सुनको अभाव देखिएको हो ।
बुधबार सुन प्रतितोला ५७ हजार २ सयमा कारोबार भएको थियो । तीजका लागि सुनका गहना बनाउन न्युरोडको एक पसल पुगेकी मुना खनालले भन्डै २० दिन कुर्नुर्पयो । कच्चा सुन नभएको भन्दै पसलेले कुर्न भनेपछि उनले पूरै सेट गहना तयार पार्न लामै समय कुर्नुपरेको हो । ‘तीजमा सुन झण्डै नपाएको’, उनले भनिन् । जसोतसो सुन ल्याएर पसलेले गहना दिएपछि बल्ल उनले राहतको सास फेरिन् । यसरी समस्या भोग्नेमा उनीमात्र होइन धेरै छन् ।
सुनको मूल्य ओरालो लागिरहेका बेला किनेर गहना बनाउने तथा जगेडा गर्न खोज्ने धेरै हुन्छन् त्यसैले पनि सुनको अभाव भएको बिज्ञको भनाइ छ । सरकार भने सुन अभाव भएको कुरालाई स्वीकार गर्दैन् । तर व्यापारीको गुनासो बेग्लै छ । ‘हामीले मागेजति सुन आएकै छैन’, सुनचाँदी व्यवसायी संघका एक अधिकारीले भने, ‘ग्राहकले भनेजति दिन सकिएको छैनौ ।’ नेपाल भर दैनिक ३० किलो सुनको माग छ । तर बैधानिक रुपमा बैंकिड. च्यानलबाट २० किलो मात्र सुन आएको छ ।
‘यसलाई नबढाउँदासम्म व्यापार चलाउनै गाह्रो हुन्छ’, एक व्यापारीले भने ‘ग्राहकलाई मूल्य घटेकाले सुन लुकाएको भान परेको छ’, उनले भने, ‘तर हाम्रो पीडा अर्कै छ ।’ सुनको भाउ घट्दा धेरै ग्राहकले किन्ने भएकाले त्यस्तो बेला निकै कठिन हुने गरेको व्यवसायीको भनाइ छ । तीज, दसै, तिहार र बिबाहमा सुनचाँदीको बढी व्यापार हुने गरेको छ तर साउनयता सरकारले साधारण नागरिकलाई विदेशबाट सुन ल्याउनमा गरेको कडाइसँगै बजारमा सुनको अभाव खट्कँदा देशैभरका व्यवसायी प्रभावित बनेका छन् । ‘तत्काल कोटा नबढाउन हो भने व्यवसाय धान्नै मुस्किल हुनेछ, एक व्यवसायीले भने ।
२०७५ भदौ २१ गते प्रकाशित
वि.सं.२०७५ भदौ २१ बिहीवार १०:२२ मा प्रकाशित
